İran’da halıcılık, Selçuk Türkleriyle başlar. İran halılarının eski örnekleri bulunmamakta, yalnız, M.S. ve 14 ve 15 yüzyıla ait minyatürlerde halı desenlerine rastlanmaktadır. İran halıcılığı 16. yüzyıldan sonra özellik kazanmaya başlamıştır. En parlak dönemi de bu tarihlerden sonra olmuştur. Bu dönemde halı, saray için ve saraya bağlı olarak yapılıyordu. XIX. yy.’dan itibaren de iyi ticaret organizasyonları kurulması ile İran dünya halı ticaretinde birinci halı ihracaatcısı ülke durumuna getirmiştir.
İran halı sanatı, 16. yüzyılda Safaviler döneminde doruk noktasına ulaşmıştır. Bu sanata ait ilk somut kanıtların da bu döneme ait olması bu bilgiyi doğrulamaktadır. Bu döneme ait yaklaşık olarak 1500 örnek dünyanın çeşitli yerlerindeki müzelerde ve özel koleksiyonlarda muhafaza edilmektedir. Şah Abbas hükümdarlığı süresince, ticaret ve sanatta ilerlemeler kaydedilmiştir. Şah Abbas, Avrupa ile ilişkileri destekleyerek ticareti geliştirmiş ve aynı zamanda başkent İsfahan’ı görkemli bir şehre dönüştürmüştür. Bunlar dışında halılar için bir kraliyet atölyesi kurmuş, bu atölyede yetenekli zanaatkar ve tasarımcıların muhteşem örnekler yaratmasını teşvik etmiştir.
O dönemde dokunan halıların büyük çoğunluğunda ipek kullanılmıştır. Birçok uzman, bu halıların halı tasarım konusunda gelinen en yüksek seviyeyi temsil ettiğine inanmaktadır. Şah Abbas ayrıca, halılarda altın ve gümüş iplik kullanımını geliştirmiştir. Bu yöntemle üretilmiş olan halılardan biri olan ve taç giydirme töreninde kullanılmış halı bugün Kopenhag’daki Rosenburg Şatosu’nda korunmaktadır. Bu özel parça, kadife yüzeyli bir hava sahip olup altından parlayan bir alt tabana sahiptir. Elbetteki bu halılar sadece kraliyet mensupları ve asilzadeler için özel olarak dokunmuştur ve herhangi bir altın hazine kadar sıkı bir şekilde korunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder